آمریکا شناسی(۱):

 کاوش نیوز- حسین پایین محلی، مولای متقیان امام علی(ع)درکلامی گوهربار به کمیل میفرماید درهرکاری ابتداشناخت پیداکن وبعد اقدام نما.قدما نیز حقیقت وجود ادمی راحکمت میدیدند که ادمی باید درجستجوی ان باشد وان رابه حکمت نظری وعملی تقسیم میکردند.حکمت نظری شناخت هستی وشناخت حق از باطل بوده وشناخت عملی خودشناسی وتدبیرمنزل وسیاست مدن را شامل میشد.بدون تردید شناخت خویش بدون شناخت کامل  جهان مثمرثمرنیست.

ماباید بدانیم درچه جهانی زندگی میکنیم.حرکت هستی چگونه است.خود شناسی وخود سازی حقیقی چیست ونظام اجتماعی جهان اعم از اجتماع پیرامونی تا جمع بشری درچه وضعیت تاریخی قرار دارد؟

پیشتر درمقالات متعدد به تعریف وتبیین شرق شناسی وغرب شناسی اشاره شده ومتفکرین بزرگی ازغرب تاایران واثارشاخصی دراین زمینه ها معرفی گردیده.این نوشتار در راستای غرب شناسی انتقادی وبه خصوص امریکاشناسی به دوستان ارائه میگردد تا چهره حقیقی امریکابهتر ببینیم وبشناسیم.چرا که نظم جهانی باظهور مدرنیته از چند گونگی به جهانی سازی غرب که دراصطلاح به ان گلوبالیزیشن میگویند از اواسط قرن ۱۷ به حاکمیت غرب برجهان منتج شد که از ان دوره تاپایان دهه پیش کشورهای غربی به عنوان حاکم بلامنازع جهان بودند وبه استعمار جهان واستثمار انسانها واستیلای بر فرهنگهاپرداخته اند که دراصطلاح از انهابه امپریالیسم یانظام سلطه یا استکبار جهانی یاد کرده اند

 این روند غربی سازی جهان وچپاول جهان غیر غربی به گونه ای ادامه داشت که فریاد متفکران غربی راهم دراورد وازانجاکه تفکر دکارتی حاکم برتفکر غرب در داخل غرب نیز به شکاف اجتماعی و بیعدالتی منجرشد صدای انفجارتاریخی ان وفروپاشی دریک یک نظم های غربی درقرن بیستم رخ داد ودومینوی اضمحلال تفکر مدرن غربی باشروع جنگ جهانی نمود پیداکرد ودرادامه باسقوط موسیلینی درایتالیا،هیتلردرالمان وگورباچف درشوروی سابق ادامه یافت تابه امروز که قریب به یک دهه متفکرانی درامریکا وغرب وشرق ازفروپاشی امریکا وهژمونی  غرب میگویند.واینکه جهان به سمت چند قطبی شدن پیش می رود

درک این واقعیت تنهادرفضای رسانه ای وهنری وادبیاتی که مختص خواص است منحصر نمیشود وبامعرفی کتابها ومتفکرینی که دراین حوزه صاحب نظرهستند باید تئوریزه ونهادینه شود.

معرفی کتابها ومتفکرین بزرگ درغرب وشرق ازامریکا تاایران درحوزه غرب شناسی وامریکاشناسی نیز دامنه گسترده ای است که درصورتی که خداوند عنایت کند به صورت اجمال به معرفی اثاری از این متفکران چون چامسکی،اسلاوی ژیژیک،والرشتاین،استیگلیتز،سندل،امانویل تد، سمیرامین، اسپوزیتو، بودریار،لیوتار،حمیدرضا یوسفی،زرشناس،حمید مولانا و...خواهیم پرداخت

غرب درحال سقوط است وامریکا به عنوان پدرخوانده غرب بعدازجنگ جهانی در سراشیب اضمحلال قرار دارد لذاجهان باید حرکت کند وخود راازقیومیت غرب بیرون بیاورد تازیر خروارهای تمدن انگلوساکسون مدفون نکند

وجیزه کنونی یادداشتی است به کتاب "نیمه پنهان امریکا"اثر متفکر ایرانی شهریار زرشناس که به عنوان یکی ازفیلسوفان وطنی ومنتقد غرب دارای اثار بسیاری است ودرفرصت ممکن به معرفی بیشتر ایشان واثار وی خواهیم پرداخت.دراین نوشتار به امریکاشناسی ازمنظر وی درکتاب "نیمه پنهان امریکا"خواهیم پرداخت

عنوان کتاب ذکر شد.طرح جلد نیز تصویر مجسمه معروف  آزادی است که درحال سقوط است(این مجسمه نیز حکایتی عجیب دارد ومظهر ضدیت باایران وشرق دارد.داستان زن روسپی که درفتح ایران درجنگ اسکندر بامشعلی قصر بزرگ ایران رابه اتش کشید.علاقه من ان  میتوانند دراین زمینه جدا وبشکل جدی پیگیرباشند).این  مجسمه  بعدا تبدیل سمبل ازادی وامریکاشد که درابتدای بسیاری ازفیلمهای هالییود به نمایش گذاشته میشود

شهید اوینی درخاطراتش نقل میکند ازوقتی وارد موضوعات منقول شدم که در دوران کودکی روی تخته کلاس هنگام جنگ اعراب در دفاع از انها برعلیه رژیم ثهیونیستی روتخته نوشتم ومورد شماتت مسئولین مدرسه قرار گرفتم.زرشناس نیز تجربه ای مشابه داشته بااین تفاوت که روایت او انشایی بوده که حاصل خوشحالیش ازجنگ امریکاباویتنام بوده این نکته ای است که او درمقدمه کتاب عنوان کرده.

کتاب دارای ۱۸عنوان یافصل می باشد

فصل اول "شهرشیطان زرد"نام دارد که عنوانی است که ماکسیم گورکی نویسنده روس درسفربه امریکا به ان داد.

درادامه زرشناس به ذکر ویژگیهای اومانیستی امریکامیپردازد که دران  عقل سکولار اصالت دارد وتنهابه نیازهای غریزی ومادی انسان اولویت داده میشود واصالت باپول وسود ولذت وقدرت وتکنیک و...است وامریکا ارزشهایش راباید جهانی کند!

زرشناس درادامه به نقل از الکسی توکویل امریکا راجمهوری سرمایه داران میخواند.این مطلبی است که سندل نیز درکتاب خود"همه چیز راباپول نمیتوان خرید"بران تاکید میکند.جامعه امریکا پول سالاراست.

زرشناس امریکا رامصداق بارز ارمان روشنفکران دوران روشنگری میداند.

وی درادامه امریکا راسرزمینی پرزرق وبرق،لوکس،شیک و دارای امکانات فراوان برای رفع حوایج مادی میداند که تهی ازمعنا است.(درست مثل تعبیر بودریار درکتاب امریکاکه درفرصت مبسوط به ان نیز خواهیم رسید)

نویسنده کتاب مبانی نظری غرب مدرن درادامه از تبعیدیهای اروپابه عنوان اولین کسانی یاد میکند که به قاره نو پاگذاشتند وبه غارت همه جانبه منابع روزمینی وزیرزمینی پرداختند ودرنهایت باکشتار بی رحمانه سرخپوستها به عنوان ساکنان واقعی ان سرزمین به غصب این جغرافیای بزرگ پرداختند.

در ادامه انگلیسیها اشرار رابه این سرزمین تبعید کردند تاباابادی سرزمینها وچپاول اموال ومنابع سرخپوستها وکشتار انان بر ثروت خود بیفزایند ووقتی این مسیر تداوم یافت برای توسعه اهداف خود بهدربودن سیاهپوستان افریقایی وانتقال انان به عنوان برده به سرزمین جدید پرداختند.

(کافیست به فیلمهایی که خود غربیها وامریکاییهادرهالیوود ازوحشیگریهای تاریخی خود ساختند رانگاه کنیم تاباکمی از جنایات انان اشناشویم.بگذریم ازاینکه دربرخی سریالها سرخپوستها وسیاهان ضد قهرمان هستند!)

کتاب جنایات غرب دوجلدی، فیلم ریشه ها، انریکانهد آزادی، جنوی آزاد شده، آلکاپون ، پدرخوانده، روزی روزگاریکاری امریکا ، دارودسته نیویورکیها ، تافیلمهای جدیدتر مثل دشمن ملت واسنودن و...

در ادامه این روند وباانباشت سرمایه کسانیکه درامریکابودند بین انها وحکومت انگلیس اختلاف به وجود امد وبه دلیل عدم تمکین وضع مالیات جدید توسط انگلیس درسال ۱۷۷۶میلادی اعلامیه استقلال امریکاتوسط توماس جفرسون که فراماسونربود اعلام گردید، اعلامیه استقلال نیز درحقیقت درخدمت بورژوا هابود.

دومین عنوان "جمهوری فراماسونها"ست.

به قول شهید اوینی غرب درسینماخودش رالو داده

نویسنده کتاب درفصل دوم بسیاری از متفکرین عصر روشنگری رافراماسون معرفی میکند که ادامه دهندگان راه انان امریکا درابنیان گذارده اند وامریکا راخانه اصلی فراماسونری بین المللی میخواند. که حدود۶میلیون عضو دارد.اضلاع پدید اورنده تمدن امریکا به زعم زرشناس ارای جان لاک،پیوریتانیسم،اقتصاد لیبرالیستی وفراماسونری است.

فصل بعدی که عنوانش نگاهی به ادوار تاریخی سرمایه سالاری امریکا نام دارد

اقتصاد سرمایه داری امریکا به زعم نویسنده توسط الکساندر هامیلتون وزیر خزانه داری دولت جرج واشنگتن پی ریزی شد

زرشناس مدل اقتصاد امریکا را تاروزگار روز ولت لیبرالیزم کلاسیک وپس از ان سرمایه داری امپریالیستی معرفی میکند.

وی درباب دوجناح هیات حاکمه امریکا میگوید:فدارالیستهابه رهبری واشنگتون بودند که اجداد معنوی جمهوری خواهان اند و طرفداران جفرسون نیز امروز دموکرات اند.

اتحاد امریکای شمالی وجنوبی توسط لینکن باهدف وحدت وجلوگیری ازتجزیه بود نه حمایت از برده داری.همچنین بسط سرمایه داری صنعتی شمال به جنوب.

واز دل این سیاستهای کلان ظهورکارتلها وتراست هارا شاهدیم

وی درادامه به لیستی از نویسندگان امریکایی واروپایی مقیم امریکا اشاره میکند که چطور فروپاشی نظام امریکا وله شدن طبقات اجتماعی رابه تصوی میکشند .کسانی چون جک لندن ، جان اشتاین بک ، کلود ژولین و...

وی درادامه از بحرا نهای ایجاد شده توسط سرمایه داری درجامعه امریکا میگوید که چگونه برای جبران ان به جهانخواری روی اوردند.

ظهور امپریالیزم جهانخوار عنوان بعدی است که برفصل جدید گذاشته شده است.این که به تعبیر سی رایت میلز شاهد حکومت میلیتاریستی هستیم.مثلث سرمایه داری(زر)،سیاستمداران فاسد(تزویر)، نظامیها(زور)مثلث ساختار قدرت درامریکاست.

این استعمار به دخالت درامور کوبا،فیلیپین،وتصرف پورتوریکو ...منتج میشود.وضعیت امریکا را میتوان دراثار کسانی چون اپتون سنکلر در جنگل ولینکلن استفان در کتاب روسیاهی شهر هاخواند.

وی درادامه اقدامات مهم رییس جمهور های امریکا در خدمت به نظام سرمایه داری رابرمیشمارد که چگونه به شکاف طبقاتی وتضعیف  ملت می انجامد.ازافزایش مالیات بردرامد تاتشکیل جامعه ملل وحمایت رسانه های مکتوب و....موضوعاتی چون علل ورود امریکا به جنگ جهانی که برای خواننده میتواند بسیار جالب باشد.وی در ادامه از بحران وال استریت میگوید که چگونه دربحرانهای کلان مردم ضعیفتر وسرمایه داری فربه تر میشود.

نویسنده در ادامه ازحمله اتمی امریکابه ژاپن و پایان جنگ جهانی میگوید.وی درادانه ۳اتفاق مهم رابرمیشمارد.اول شکل گیری دوقطبی امپریالیزم لیبرال امریکا و شوروی.دوم تشکیل سازمان ملل متحد که محصول ایده شورای روابط خارجی امریکا برای سیطره جهانی غرب است وسوم فربه شدن سرمایه داری انحصاری امپریالیسم امریکا به دلیل برون رفت ازجنگ است

شکل گیری بانک جهانی وصندوق بین المللی پول نیز ازجمله اقدامات دیگر امریکا بود که درصدد بسط خود بوده

روزولت خواهان دخالت گسترده تر امپریالیستی ایالات متحده درامور جهانی وایجاد نوعی نظام هماهنگ بین المللی تحت مدیریت  سرمایه داری امریکابود

ترومن پس از روزولت رییس جمهورشد.سیا را راه اندازی کرد.به بهانه مبارزه با خطر کمونیسم سناتور مک کارتی کمیته فعالیتهای ضد امریکایی را راه اندازی کرد وبه سانسور شدید نویسندگان واثار فرهنگی وزندانی واخراج وسرکوب پرداخت.طرح مارشال و ناتو هم ادامه همین روند بود.

دهه ۶۰ زمان ریاست جمهوری کندی است.طرح انقلاب سفید برای بسط مدرنیزاسیون درحوزه کشاورزی درکشورهای سلطه چون ایران بود.همچنین ماجرای خلیج خوکها که افتضاحی برای امریکاایجاد نمود.شکل گیری جنبشهای اعتراضی سیاهان دراین دهه بود

سیستم سرمایه داری پاسخ رهبران امریکایی چون مالکوم ایکس ومارتین لوتر کینگ راباگلوله دادند.قضیه ویتنام نیز در این دهه رخ داد که ورزشکارانی چون محمد علی کلی از رفتن به ویتنام خود داری کردند.سربازان تابن دندان مسلح امریکایی دربرابر کشاورزان ویتنامی.فیلمهای بسیاری توسط هالییود ازجنایات سیستم سرمایه داری وامپریالیستی ومیلیتاریستی امریکا ساخته شده که باافتخار به تصویر کشیدند.

فیلمهاییی چون غلاف تمام فلزی و...

اینجاست که یاد جمله شهید اوینی می افتیم که درکتاب آیینه جادو می گفت: غرب خود را درسینما لوداده است!!

دوران نیکسون نیز مقارن بود با رسوایی واترگیت ‌دهه ۸۰ شاهد غلبه نئولیبرالیسم هستیم.طرح جنگ ستارگان محصول روی کار امدن چنین جریانی است.ریگان از طراحان ومجریان حاکمیت جهانی اراده سرمایه سالاری تحت عنوان نظم نوین جهانی بوده که توسط جورج بوش واخلاف او پیگیری شد

اما رخداد جمهوری اسلامی وظهور وبسط ان مانع جدی در برابر سرمایه سالاری قلمداد گردید

امریکا چنان که بودریار نیز گفته ونویسنده کتاب برآن تاکید دارد نقطه اوج بسط وفرازگیری مدرنیته است

فصل اخر کتاب درباب امپراطوری رسانه ای است

رسانه های مهم وبزرگ وتاثیر گذار در امریکا از نوشتاری تاتصویری همواره درخدمت سیاستهای کلان ایالات متحده وسرمایه داری بودند به نحوی که دراسناد کنگره به نقل از اسکار کالاوی در سال ۱۹۱۵ حدود ۱۲فرد بلند پایه در حوزه مطبوعات راانتخاب وانها را ملزم به شناسایی رسانه های مهم کردند وانها ابتدا۱۷۹روزنامه وسپس ۲۵روزنامه پرتیراژ راشناسایی که مقرر گردید ماهیانه مبالغی به انها در راستای حرکت در جهت سیاستهای کلان سرمایه داری پرداخت شود وبعدا نیز باانتخاب سردبیر به نظارت بپردازند.

به عنوان مثال تایمز باحمایت اگوست بلمونت و واشنگتون پست توسط شریک برنارد باروخ خریداری گردید.مخلص کلام اینکه دموکراسی امریکایی دموکراسی بورژوایی است.طبق امار موجود در سال ۱۹۹۵تنها ۲۹شرکت،صاحب دو سوم سرمایه گذاریهای جهان بودند.

 نظم جهانی امریکایی چند رکن دارد که عبارتند از:

بهره کشی از توده ها توسط سرمایه داران کلان،استعمار ملل ضعیف وگماشتن دیکتاتورها وحمایت از حاکمان وابسته،بسط حاکمیت نئولیبرالیزم توسط ساختارهای بزرگ وپیچیده بین المللی اعم از مالی(بانک جهانی وصندوق بین المللی و..)رسانه ای،نظامی،حقوقی(سازمان ملل)،وسیستمهای اموزشی وفرهنگی وبسط ایدئولوژی مدرن ،اتخاد سیاستهای جنگ افروزانه وتوسعه طلبی و...

این یادداشت راباجمله ای از نوام چامسکی متفکر بزرگ امریکایی به پایان می بریم ونوشتار بعدی رانیز بااو اغاز میکنیم.چامسکی درباب وضعیت ایالات متحده در روزگار کنونی مینویسد:درست تر این است که گفته شود،نظام کنترل فکری،قدرت خود رابه نحوی چنان موثر،به کار می برد که از هزارتن،یکی هم قادر نیست فکر دیگری رابکند!!!