به گزارش کاوش نیوز به نقل از خبرگزاری مهر: رضا اقتدار مدیرکل دفتر مدیریت زیستگاه‌ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست طی نامه‌ای به ایرج حشمتی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان بر ضرورت جلوگیری از هرگونه دخل و تصرف در محدوده پارک ملی کلاه قاضی و خارج کردن مسیر پروژه آزادراه از این منطقه تاکید کرد.

در متن نامه مدیرکل دفتر مدیریت زیستگاه‌ها و امور مناطق که ساعتی پیش به اداره کل محیط‌زیست استان اصفهان ابلاغ شده و نسخه‌ای از آن در اختیار خبرگزاری قرار گرفته، آمده است:

" اصلاح مسیر آزادراه کنار گذر شرقی اصفهان در داخل محدوده پارک ملی کلاه قاضی مورد تأیید این دفتر می‌باشد و ضرورت دارد ضمن جلوگیری از هرگونه دخل و تصرف در محدوده پارک ملی کلاه قاضی (در مسیر مدنظر) اقدام لازم جهت اصلاح و خارج نمودن مسیر پروژه از پارک ملی کلاه قاضی صورت پذیرفته و از نتایج این دفتر را مطلع فرمائید."

پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی با وسعت بیش از ۴۷ هزار هکتار در ۳۶ کیلومتری جنوب شرقی شهر اصفهان و در مجاورت شهر جدید بهارستان واقع شده که غرب این منطقه به گردنه گریژنه، گردنه لاشتر و اتوبان اصفهان- شهرضا محدود می‌شود.

قطعه سوم پروژه ملی آزادراه کنار گذر شرق اصفهان بر اساس طراحی مشاور آن، قرار بود از پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی بگذرد. آزادراه کنارگذر شرق که نقطه اتصال کریدور شمال به جنوب کشور است، با شش باند رفت و برگشت از کیلومتر ۳۰ آزادراه اصفهان - نطنز - کاشان آغاز و به طول ۹۳ کیلومتر به سمت شرق ادامه می‌یابد.

این آزادراه جاده اصفهان- اردستان را قطع و با عبور به سمت بزرگراه اصفهان- نائین در غرب و سپس منطقه باغ رضوان به سمت جنوب می‌رود و با عبور از کنار شهر جدید بهارستان و گردنه لاشتر به آزادراه اصفهان - شیراز متصل می‌شود.

این پروژه که از سال ۱۳۵۵ طراحی و در سال ۱۳۸۱ عملیات اجرایی آن آغاز شد، از سال ۱۳۸۵ به دلیل مشکلات اعتباری به مدت ۱۰ سال نیز متوقف بوده است. ۵۵ کیلومتر از قطعه‌های یک و دو این آزادراه از تقاطع جاده اصفهان- کاشان تا پل فرودگاه آبان ماه سال گذشته افتتاح شد. قطعه سوم این کنارگذر از جوار باغ رضوان اصفهان تا گردنه لاشتر در غرب پارک ملی کلاه قاضی پس از به طول ۳۰ کیلومتر است.

عبور مسیر آزادراه از درون پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی در سال‌های اخیر مورد مخالفت محیط‌زیست استان بوده است اما به تازگی زمزمه‌هایی از تلاش محیط زیست استان برای صدور مجوز عبور مسیر آزادراه از این منطقه شنیده شد که این امر نگرانی بسیاری از دوستداران محیط زیست را نیز به دنبال داشت.

دوستداران محیط زیست در کارزار مجازی که از ۱۲ آبان ماه سال جاری آغاز شد، لغو مجوز عبور آزادراه کنارگذر شرق اصفهان از محدودۀ پارک‌ملی کلاه‌قاضی را از رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور خواستار شدند. در این کارزار در مدت ۱۰ روز گذشته ۳۳۴۵ امضا در مخالفت با عبور آزادراه از پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی جمع آوری شده است.

آنچه در ادامه می‌خوانید متن نامه کارزار دوستداران محیط زیست به علی سلاجقه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور برای مخالفت با گذر آزادراه شرق اصفهان از پارک ملی کلاه‌قاضی است.

«جناب آقای دکتر سلاجقه

معاون محترم رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست

چنانچه مستحضرید پارک‌ملی و پناهگاه حیات‌وحش کلاه‌قاضی در جنوب شهر اصفهان، از دیرباز مورد توجه علاقمندان به محیط‌زیست، کوهنوردان و سایر اقشار مردم بوده است. متأسفانه طی دهه‌های اخیر، فعالیت‌های معدنی، تعارضات جاده‌ای، بیماری‌های واگیردار، خشکسالی و آلودگی‌های محیط زیستی و نهایتأ معضل جزیره‌ای شدن زیستگاه، حیات این زیستگاه راهبردی و مهم را بیش‌ازپیش به مخاطره انداخته است.

متأسفانه در آخرین موردِ عجیب و دست‌اندازی به عرصه‌های تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط‌زیست، شاهدیم که قرار است قطعۀ آخر آزادراه کمربندی شرق اصفهان، از حدفاصل جادۀ قلعه‌شور با عبور از محدودۀ این پارک و پناهگاه حیات‌وحش کلاه قاضی به پلیس‌راه جنوب متصل شود.

در صورت احداث این جاده، قطع‌به‌یقین شاهد گسست اکولوژیک پارک‌ملی کلاه‌قاضی و نابودی تنوع‌زیستی در میان‌مدت خواهیم بود. محدودۀ مهمی از زیستگاه آهو، کَل و بز از بین خواهد رفت و مخاطرات حفاظتی و زیست‌محیطی این منطقه افزایش خواهد یافت و این نمکی مضاعف بر پیکر زخم خوردۀ پارک ملی کلاه‌قاضی است.

با توجه به وجود مسیرهای جایگزین مانند محور قلعه‌شور به جاده‌ی بهارستان، یا محمدآباد، جای تعجب است که عبور از پارک‌ملی ظاهراً کم‌هزینه‌ترین و بی‌دغدغه‌ترین راه‌حل برای طراحان و مجریان این طرح بوده است.

لذا ما امضاءکنندگان این نامه، قویاً و دلسوزانه از جنابعالی درخواست داریم تا مجوزهای عبور آزادراه کنار گذر شرق اصفهان، از محدودۀ اراضی پارک‌ملی و پناهگاه حیات‌وحش کلاه‌قاضی لغو شود، تا ضمن حفظ این سرمایۀ ملی، شاهد بازگشت آرامش به زیستمندان این اکوسیستم مهم و افزایش روح امید به حفاظتِ محیط‌زیست کشورمان باشیم.»

با توجه به این گزارش، منطقه‌ای که امروز تحت عنوان پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی شناخته می‎‌شود با داشتن گله‌های عظیم پازن و آهو در میان کوه‌ها و صخره‌های ریز و درشت از دیرباز مورد توجه حاکمان و پادشاهان و از شکارگاه‌های مخصوص پادشاهان صفوی و قجری و به خصوص ظل‌السلطان، برادر ناصرالدین شاه بوده است.

ارتفاعات کلاه قاضی به همراه دشت‌های اطراف آن یکی از بهترین زیستگاه‌های حیات وحش این منطقه از ایران بوده و چناچه در تاریخ آمده است در زمان شاه‌عباس صفوی و بعد از آن به ویژه در دوره قاجاریه، این کوه‌ها از شکارگاه‌های سلاطین بوده و در اواخر قرن نوزده، ظل السلطان که سال‌های متمادی حاکم اصفهان بود در کتاب خاطرات خود مکرر از کلاه قاضی و شاهکوه به عنوان شکارگاهی خوب و غنی یاد کرده است.

در سال ۱۳۴۶ بر اساس مصوبه شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید، این منطقه به همراه ۱۶ منطقه دیگر، برای حفظ و حمایت و تکثیر جانواران وحشی قرق اعلام شد؛ در سال ۱۳۴۹ با توجه به وسعت زیاد منطقه برای امکان مدیریت بهتر، به ۲ قسمت تقسیم شد. قسمت شمال غربی منطقه حفاظت شده شاهکوه نامیده شد و قسمت جنوب شرقی، شامل ارتفاعات کلاه قاضی، شیدان، ورپشت و قارنه، پارک وحش کلاه قاضی نام گرفت. در سال ۱۳۶۹ با توسعه صنعت و کشاورزی و باغات در این منطقه و همین طور ملاحظات نظامی، منطقه شاهکوه آزاد اعلام شد و پارک وحش کلاه قاضی به پناهگاه حیات وحش، تنزل پیدا کرد.

در سال ۱۳۷۴ طی مصوبه شماره ۱۴۴ شورای عالی حفاظت محیط زیست، بخشی از منطقه به پارک ملی ارتقا یافت و بقیه، پناهگاه حیات وحش باقی ماند.